‘Komt pelgrims, komt hier’: Devotioneel drukwerk voor bedevaartplaatsen in Vlaanderen en Brabant (1500-1850)

Dit boek biedt een historische studie van het religieuze drukwerk voor

plaatsgebonden devoties, gelegen op het grondgebied van het graafschap

Vlaanderen en het hertogdom Brabant, vervaardigd in de periode van de

zestiende tot de achttiende eeuw. Dankzij een hoge concentratie aan

producenten en afnemers van drukwerk en de aanwezigheid van wijdvertakte

communicatienetwerken stond gelovigen en bedevaartgangers in de talrijke

cultusplaatsen in deze regio een ruime keuze aan devotioneel en

promotioneel drukwerk ter beschikking. Aanvankelijk, vanaf de eerste

helft van de zestiende eeuw, ging het voornamelijk om bedevaartvaantjes,

maar vanaf de wederopbloei van de heiligenverering tijdens de

contrareformatie werd het aanbod verrijkt met boekjes, gebedsblaadjes,

bedevaartprenten en -vaantjes. Deze rijk geillustreerde studie bespreekt

de verschillende functies en betekenissen die de afnemers en gebruikers

aan dit bedevaartdrukwerk hebben toegeschreven en welke veranderingen

dit medium in de loop der eeuwen onderging. De auteur beschrijft de

belangrijkste evoluties inzake inhoud, vorm, bestemming en reikwijdte

van de verschillende informatiedragers binnen hun specifieke

historische, ideologische, rituele en ruimtelijke context. Ondanks een

lange traditie van etnografische belangstelling voor oude

devotiegrafiek, bleef het onderzoek naar bedevaartdrukwerk tot nu toe

gefragmenteerd. Het voorliggende werk geeft een ongezien volledig

overzicht van het beeld- en tekstmateriaal dat in Brabant en Vlaanderen

ten behoeve van het bedevaartwezen werd gedrukt. Zodoende legt het ook

een brede basis voor verder onderzoek.